مدافع امامت

آیا امیرالمومنین (ع) به نحوه و زمان شهادتشان آگاه بودند؟

کم و بیش شاهد این سوال از سوی مخالفین مکتب اهل بیت علیهم السلام بوده اید:

شما معتقدید که ائمه علیهم السلام به مکان و زمان شهادتشان آگاهی دارند، پس چرا به مکان شهادتشان رفته اند؟ آیا این کار خود کشی نیست؟

این سوال جواب های متعددی دارد، اما همین اشکال به خود مخالفین وارد است، چرا که در کتب مخالفین روایاتی با اسانید معتبر وجود دارد که امیرالمومنین علیه السلام به مکان و زمان شهادتشان آگاهی داشته اند

چنان که سعود بن عبدالعزیز الخلف (محقق سلفی دانشگاه اسلامی مدینه) در کتاب "الانتصار" می نویسد:

وقد اخرج ابن سعد فی الطبقات عن علی _رضی الله عنه_ فی اثبات انه کان یعلم انه سیقتل ومکان مقتله عدة روایات باسانیدة جیدة، وفی احدی الروایات صرح علی _رضی الله عنه_  ان مقتله بهذه الصفة عهد النبی صلی الله علی وسلم الیه،  مما یدل انه صلی الله علیه وسلم اخبره بذلک. والله اعلم

ابن سعد در کتاب الطبقات از علی رضی الله عنه تعدادی روایت با سندهای معتبر در اثبات این که وی می دانست به شهادت خواهد رسید، و مکان شهادتش را می دانست نقل کرده است، و در یکی از روایات علی رضی الله عنه تصریح کرده است که پیامبر صلی الله علیه و آله برای وی تشریح کرده که این گونه به شهادت خواهد رسید، این دلالت بر آن دارد که پیامبر صلی الله علیه و آله این موارد را به ایشان خبر داده است

الانتصار فی الرد علی المعتزلة القدریة الاشرار.ج2 ص512.ط اضواء السلف

همچنین نووی (شارح صحیح مسلم) در این باره چنین می نویسد:

ونقلوا عنه آثارًا کثیرة تدل على أنه، رضى الله عنه، عَلِمَ السنة والشهر واللیلة التى یُقتل فیها، وأنه لما خرج لصلاة الصبح حین خرج، صاحت الأوز فى وجهه فطردن عنه، فقال: دعوهن فإنهن نوایح

و از علی علیه السلام روایات بسیاری نقل شده است که دلالت می کند که ایشان به سال و ماه و شبی که در آن به قتل می رسد آگاه بود، و وقتی که علی علیه السلام برای نماز صبح خارج شدند مرغابی ها راه او را سد کردند پس کسی خواست آن مراغابی ها را از علی علیه السلام دور سازد که فرمودند: وابگذار آنها را، زیرا آنها (برای من) نوحه می خوانند

تهذیب الاسماء و اللغات.ج1 ص348.ط دار الکتب العلمیة

روایات زیادی در این زمینه نقل شده است، ما به جهت اختصار به دو نمونه اشاره می کنیم:

(روایت اول)

ابن اثیر جزری در کتاب "اسد الغابة" می نویسد:

أنبأنا جدی حدثنا زید بن علی عن عبید الله بن موسى حدثنا الحسن بن کثیر عن أبیه قال خرج علی لصلاة الفجر فاستقبله الإوز یصحن فی وجهه قال فجعلنا نطردهن عنه فقال دعوهن فإنهن نوائح وخرج فأصیب

کثیر الاحمسی البجلی (از اصحاب امیرالمومنین علیه السلام) روایت می کند: علی علیه السلام وقتی برای نماز صبح خارج شد مرغابی ها راه او را سد کردند پس من گفتم که بگذار آن ها را دور سازم علی علیه السلام فرمودند: وابگذار آنها را، زیرا آنها برای من نوحه می خوانند پس علیه علیه السلام در آن وقت که خارج شده بود شهید شد

ابن اثیر جزری پس از نقل روایت چنین می نویسد:

وهذا یدل على أنه علم السنة والشهر واللیلة التی یقتل فیها والله أعلم

و این دلالت بر این دارد که علی علیه السلام از سال و ماه و شبی که به شهادت خواهد رسید با خبر بود

اسد الغابة فی معرفة الصحابة.ص884.ط دار ابن حزم

اعتبار روایت

محمد بن احمد الدمشقی الباعونی الشافعی می نویسد:

(وروى) الحافظ أبو بکر البیهقی (ره) (قال:) روینا بإسناد ثابت (عمن أدرک علیا ) قال: خرج علی رضی الله عنه لصلاة الفجر فأقبل الوز یصحن فی وجهه فطردوهن عنه فقال: دعوهن (فإنهن) نوائح

جواهر المطالب فی مناقب الامام علی بن ابی طالب.ج2 ص94.ط مجمع احیاء الثقافة الاسلامیة

همین روایت را احمد بن حنبل و سایر محدثین مخالفین نقل کرده اند:

فضائل الصحابة.ج2 ص560.ط موسسة الرسالة

(روایت دوم)

روایتی دیگر از ابن اثیر جزری:

انبأنا أبو یاسر بن أبی حبة، أنبأنا أبو غالب بن البناء، حدثنا محمد بن أحمد بن محمد بن حسنون، أنبأنا أبو القاسم موسى بن عیسى بن عبد الله السراج، حدثنا عبد الله بن أبی داود، حدثنا إسحاق بن إسماعیل، حدثنا إسحاق بن سلیمان، عن فطر بن خلیفة، عن أبی الطفیل، أن علیا جمع الناس للبیعة، فجاء عبد الرحمن بن ملجم المرادی، فرده مرتین، ثم قال: علام یحبس أشقاها؟ فوالله لیخضبن هذه من هذه، ثم تمثل: أُشدد حیازیمک للموت فإن الموت لاقیکا ولا تجزع من القتل إذا حل بوادیکا

على بن ابی طالب علیه السلام از گروهى بیعت می گرفت، عبد الرحمن بن ملجم مرادى (لعنة الله علیه) پیش آمد که بیعت کند على علیه السلام دو  بار امتناع ورزید، سپس فرمود: چه چیز شقی ترین امت را بازداشته است (تا موى مرا از خون من خضاب کند)، به والله  این (یعنى محاسن مبارک) از آن (یعنى خون فرقش) رنگین خواهد شد، و بعد این شعرها را انشاء کرد:

کمر براى مرگ من استوار ببند که مرگ دیر یا زود فرا خواهد رسید

در آن هنگام که مرگ تو فرا رسید لب از جزع فرو بند گفته می شود

اسد الغابة فی معرفة الصحابة.ص884.ط دار ابن حزم

بررسی سند روایت

أبو یاسر بن أبی حبة

شیخ الکبیر. سمع: هبة الله بن الحصین، وأبا غالب ابن البناء، و...قَالَ ابْنُ النَّجَّار: کَانَ لاَ بَأْسَ بِهِ، صَبُوْراً عَلَى فَقره. وَقَالَ ابْنُ الدبیبثی: کَانَ فَقیراً، صَبُوْراً، صَحِیْح السَّمَاع

سیر اعلام النبلاء.ج21 ص227.ط موسسة الرسالة

أبو غالب بن البناء

الشیخ الصالح الثقة

سیر اعلام النبلاء.ج19 ص603.ط موسسة الرسالة

محمد بن أحمد بن محمد بن حسنون

کان صدوقا ثقة من أهل القرآن، حسن الاعتقاد

تاریخ بغداد.ج2 ص219.ط دار الغرب الاسلامی

أبو القاسم موسى بن عیسى بن عبد الله السراج

سألت الأزهری عن موسى السراج، فقال: ثقة

همچنین احمد بن محمد العتیقی هم درباره ابو القاسم موسى بن عیسى بن عبد الله السراج می گوید:

ثقة مأمون، صاحب أصول

تاریخ بغداد.ج15 ص71.ط دار الغرب الاسلامی

عبد الله بن أبی داود

الحافظ الثقة صاحب التصانیف

لسان المیزان.ج3 ص293.ط موسسة الاعلمی للمطبوعات

إسحاق بن إسماعیل

ابو نعیم و ابو شیخ اصفهانی وی را توثیق کرده اند:

إسْحَاقُ بْنُ إِسْمَاعِیلَ بْنِ السِّکِّینِ الْفُلْفُلَانِیُّ .... أَحَدُ الثِّقَاتِ

تاریخ اصبهان (اخبار اصبهان).ج1 ص260.ط دار الکتب العلمیة

http://library.islamweb.net/hadith/RawyDetails.php?RawyID=65239

إسحاق بن سلیمان الرازی

العجلی و ابو حاتم و نسائی و ابن وضاح الاندلسی و حاکم و ابن حبان او را توثیق کرده اند

تهذیب التهذیب.ج1 ص235.ط مطبعة دائرة المعارف النظامیة

فطر بن خلیفة

ابو حاتم رازی، احمد بن حنبل، یحیی بن معین، نسائی، العجلی و ... او را صراحتا توثیق کرده اند:

تهذیب الکمال فی اسماء الرجال.ج23 ص315.ط موسسة الرسالة

أبی الطفیل

وی اواخر عمر مبارک رسول خدا صلی الله علیه و آله را درک کرده، و از اصحاب خاص امیرالمومنین علیه السلام است

خاتم من رأى رسول الله - صلى الله علیه وسلم - فی الدنیا... رأى النبی - صلى الله علیه وسلم - وهو فی حجة الوداع وهو یستلم الرکن بمحجنه، ثم یقبل المحجن... وکان أبو الطفیل ثقة فیما ینقله، صادقا، عالما، شاعرا، فارسا، عمر دهرا طویلا. وشهد مع علی حروبه

سیر اعلام النبلاء.ج3 ص467.ط موسسة الرسالة

ذکر چند نکته به مخالفین:

طبق روایات معتبر شما علم رسول خدا صلی الله علیه و آله به نحوه و مکان شهادت امیرالمومنین علیه السلام چه تفاوتی با علم غیبی که شیعیان برای ائمه اطهار علیهم السلام قائلند دارد؟

چرا پیامبر صلی الله علیه و آله با علم به شهادت امیرالمومنین علیه السلام به ایشان توصیه نکردند که به مکان شهادتشان نروند؟ آیا این عمل پیامبر صلی الله علیه و آله رضایت به شهادت امیرالمومنین علیه السلام و مساعدت در این مساله نیست؟

چرا خلیفه چهارم شما با علم به شهادت به مکان شهادت رفته است؟ آیا این کار خودکشی نیست؟

منتظر پاسخ علمای مخالفین هستیم...